За Археолошки музеј на Република Северна Македонија

Историјат

Археолошкиот музеј на Република Северна Македонија презентира движно културно наследство, поточно околу 7.000 археолошки предмети откривани со археолошки истражувања на целата територија на државата уште од 1924 година, а со тоа овој музеј претставува најзначајна и најстара музејска установа во Македонија.

Посетителите може да уживаат во артефактите изложени во одделите за: праисториска археологија, античка археологија, средовековна археологија, нумизматика, антропологија и лапидариум.

Голем број од предметите кои се дел од оваа институција се ексклузивни во светски размери. Постоечките закони за култура и заштита на културно наследство го регистрираат најголемиот дел на овој фонд како културно наследство од особено значење.

Во 2015 год. Археолошкиот музеј на Република Северна Македонија се пласираше меѓу 15 те најдобри музеи во Европа, освојувајќи го високото седмо место според Европската музејска академија.

Првата археолошка збирка е формирана во 1920 год. во рамките на Филозофскиот факултет во Скопје.

Во 1924 год. е организирана музејска институција, поточно, историско – археолошки музеј со лапидариум кој е сместен во Куршумли ан.

Во текот на Втората светска војна музејската институција, во Куршумли ан музејската институција егзистира како Народен музеј – Скопје. Во овој период, поточно во 1945 год. функционира со три одделенија: археолошко, етнографско и средновековно.

Со реорганизација на музеите во ФНР Југославија, од Народниот музеј во Скопје се формира и Археолошкиот музеј како посебна институција од републички карактер.

Од 1945 – 1963 год. седиште на Археолошки музеј е старата зграда од касарната на Скопско Кале.

Во 1955 год. е отворена постојаната поставка на камени споменици – лапидариум, сместена во адаптирана коњушница на Куршумли ан.

Од 1963 – 1977 год. веднаш по катастрофалниот земјотрес во Скопје во 1963 год. Археолошкиот музеј е сместен во бараките на Куршумли ан. Во 1976 год. е пуштен во употреба новиот музејски комплекс во кој Археолошкиот музеј е сместен се’ до 2014 год.

Во 2012 год. е основан нов правен субјект, НУ Археолошки музеј на Македонија – Скопје, како нова матична установа од областа на археологијата.

После повеќе од три децении во 2014 год. Археолошкиот музеј на Република Северна Македонија добива современ музејски простор во центарот на Скопје.

Организација

Директор

д-р СЛАВИЦА БАБАМОВА

Родена е во Скопје и е доктор по историски науки (Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, Институт за национална историја).

Од 2003 до 2013 работела како кустос и виш кустос за епиграфика и камена пластика во НУ Музеј на Македонија – Скопје, а од 2013 во НУ Археолошки музеј на Република Северна Македонија – Скопје, каде од 2014 работи како кустос советник за епиграфика и камена пластика.

Раководела и учествувала во епиграфски и археолошки теренски истражувања во Тиквешкиот и Брегалничкиот регион; Големо Градиште, Коњух – Кратово; Стоби; Исар-Марвинци; Термалното лекувалиште од римскиот период во Банско, Струмица и Скопско Кале. Раководела и учествувала во неколку проекти за конзерваторски истражувања и непосредна заштита на музејски предмети од камен.

Научно-истражувачкиот интерес го врзува примарно за хеленска и латинска епиграфика, потоа античката историја на Македонија, римските провинции, просопографијата на античка Македонија и античката ономастика. Учествувала на многубројни конференции, конгреси и студиски престои во земјата и странство.

Автор е на десетина научни статии и на две монографски изданија: „Епиграфски споменици од Република Македонија датирани според македонската провинциска ера”, Институт за национална историја, Скопје, 2005 и “Inscriptiones Stoborum”, Студии за старините на Стоби, Серија монографии, книга I, НУ Стоби, 2012 и коавтор на „Епиграфски споменици од Плаошник-Охрид“ (во коавторство со Калина Кузман-Додевска), НУ Завод и Музеј – Охрид, 2021.